Γνωριμία με τον κόσμο του Ελληνικού κρασιού!

Οι πρώτες δυο βασικές κατηγορίες κρασιών είναι τα κρασιά ονομασίας προέλευσης και τα επιτραπέζια κρασιά.

Α. ΚΡΑΣΙΑ ΟΝΟΜΑΣΙΑΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

Είναι γνωστό στο διεθνές οινεμπόριο ότι πολλά εμφιαλωμένα κρασιά έρχονται στην αγορά με γεωγραφικά ονόματα, όπως Μαρσάλα, Βουργουνδία, Πόρτο, Σάμος, Νεμέα, Ζίτσα κτλ. Πρόκειται για τους τυπικούς οίνους που αποτελούν την κατηγορία των οίνων με ονομασία προέλευσης.

Είναι φανερό ότι η έκφραση "ονομασία προέλευσης" δηλώνει το τοπωνύμιο μιας περιοχής, το οποίο χρησιμοποιείται ως εμπορική επωνυμία ενός προϊόντος. Σύμφωνα με τη διεθνή νομολογία, το προϊόν αυτό, δηλαδή το κρασί, πρέπει να προέρχεται από την περιοχή της οποίας φέρει το όνομα και οι ποιοτικοί, χαρακτήρες του να οφείλονται σε φυσικούς και τεχνικούς παράγοντες της περιοχής αυτής.

Γι’ αυτό ακριβώς ένα κρασί δεν μπορεί να έρθει στην αγορά με το όνομα μιας γεωγραφικής περιοχής, παρά μόνο εάν το τοπωνύμιο αυτό έχει αναγνωριστεί νομοθετικά ως ονομασία προέλευσης και εάν το κρασί προέρχεται από αυτή την περιοχή, όπου η σύσταση και οι οργανοληπτικοί χαρακτήρες του κρασιού του διαμορφώνουν την ποιότητα του και οφείλονται τόσο σε φυσικούς παράγοντες -και συγκεκριμένα στο οικοσύστημα της περιοχής παραγωγής του- όσο και σε τεχνικούς παράγοντες, και ειδικότερα στην τεχνολογία παρα­σκευής που εφαρμόζεται από τα οινοποιεία της περιοχής αυτής.

Οι συνθήκες παραγωγής κάθε κρασιού ονομασίας προέλευσης θεσπίζονται στη χώρα μας, όπως και σε πολλές άλλες χώρες, με σχετικό νόμο.

Το κρασί που έρχεται στην αγορά με όνομα το τοπωνύμιο μιας περιοχής προέρχεται από μία ή περισσότερες εκλεκτές ποικιλίες οιναμπέλου, που είναι πάντα οι ίδιες και έχουν απόλυτα προσαρμοστεί στις εδαφοκλιματικές συνθή­κες της περιοχής. Επίσης, ωριμάζει ή και παλαιώνει κάτω από συνθήκες που βοηθούν την ανάπτυξη εκείνων των συστημάτων που διαμορφώνουν την ποιό­τητα των χαρακτήρων του.

Με άλλα λόγια, τα κρασιά αυτά πρέπει να πληρούν ορισμένους όρους που είναι:

• Η ζώνη παραγωγής του κρασιού.

• Η ποικιλιακή σύνθεση του αμπελώνα.

• Οι καλλιεργητικές τεχνικές.

• Οι μέθοδοι οινοποίησης.

• Ο ελάχιστος αλκοολικός τύπος.

• Η στρεμματική απόδοση.

Τα ελληνικά κρασιά με ονομασία προέλευσης προέρχονται από αμπε­λουργικές περιοχές με υψηλό ποιοτικό δυναμικό, γι' αυτό χαρακτηρίζονται -σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ε.Ε.- ως V.Q.P.R.D., από τα αρχι­κά των γαλλικών λέξεων που σημαίνουν: Οίνος Ποιότητας Παραγόμε­νος σε Καθορισμένη Περιοχή.

Κάθε ονομασία προέλευσης ανταποκρίνεται σε ένα συγκεκριμένο τύπο κρα­σιού (ερυθρός, λευκός, ξηρός, γλυκός, αφρώδης κτλ.), ο οποίος έχει ιδιαίτερους οργανοληπτικούς χαρακτήρες, από τους οποίους ο καταναλωτής αναγνωρίζει την προέλευση του. Διότι στη διεθνή αγορά ο μυημένος καταναλωτής που εκφρά­ζει την επιθυμία του για ένα κρασί με συγκεκριμένη ονομασία προέλευσης (Μαλάγα, Μαρσάλα, Σαμπάνια, Ρόδος,· Λήμνος κτλ.) εκδηλώνει την προτίμηση του για ένα προϊόν προικισμένο με όλους τους οργανοληπτικούς χαρακτήρες που συνθέτουν την ποιότητα των οίνων που παράγονται σε αυτή την περιοχή.

Όμως οι χαρακτήρες του κρασιού μιας ορισμένης ονομασίας προέλευσης δεν είναι κάθε χρόνο απόλυτα οι ίδιοι, μπορεί να παρουσιάζουν ποιοτικές παραλλαγές από χρονιά σε χρονιά, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες που επι­κρατούν κυρίως κατά την περίοδο ωρίμανσης των σταφυλιών και διεξαγωγής τρυγητού. Έτσι, ορισμένες χρονιές η ποιότητα των κρασιών φθάνει στο από­γειο της, ενώ άλλες χρονιές μπορεί να βρεθεί πιο κάτω από τη μέση ποιότητα.

Το τοπωνύμιο που έχει αναγνωριστεί ως ονομασία προέλευσης είναι ένδει­ξη κοινόχρηστη και χρησιμοποιείται απ' όλα τα οινοποιεία που βρίσκονται μέσα στην οριοθετημένη περιοχή και παράγουν κρασιά σύμφωνα με τις νομο­θετικές διατάξεις.

Επίσης, οι συνθήκες που επικρατούν σε κάθε οινοποιείο διαφοροποιούν την ποιότητα των κρασιών. Έτσι, ποιοτικές αλλαγές παρουσιάζουν τα κρασιά μιας ονομασίας προέλευσης ακόμη και όταν είναι της ίδιας χρονιάς. Γι' αυτό, όταν ο μυημένος καταναλωτής παραγγέλνει το κρασί που θέλει να πιει αυτός και η παρέα του, προσδιορίζει την προτίμηση του με ένα δίδυμο: την ονομασία προέ­λευσης και την επωνυμία του φορέα (π.χ. Αρχάνες του Συνεταιρισμού, Νάουσα του Χ. Ρομπόλα, Κεφαλληνίας του Ψ) αποθήκης κάθε οινοποιείου και αποτελούν για τον καταναλωτή εγγύηση της γνησιότητας και όχι της ποιότητας του κρασιού.

Επομένως, όταν ο καταναλωτής ζητά ένα ελληνικό κρασί ονομασίας προέ­λευσης, πρέπει να απαιτεί η φιάλη που αγοράζει ή που ανοίγεται για λογαρια­σμό του να φέρει ανέπαφη αυτή την ταινία ελέγχου. Μόνο τότε θα είναι βέβαι­ος ότι το κρασί που πίνει προέρχεται από την περιοχή που διάλεξε.

Πάνω στην ετικέτα των κρασιών αυτών αμέσως κάτω ή πάνω από το τοπω­νύμιο αναγράφεται η ένδειξη:

• Ονομασία προελεύσεως ελεγχόμενη, εάν τα κρασιά είναι γλυκά, οπότε και έχουν μπλε ταινία ελέγχου (Ο.Π.Ε.).

• Ονομασία προελεύσεως ανωτέρας ποιότητος, όταν τα κρασιά ανήκουν σε άλλους τύπους και φέρουν ερυθρή ταινία ελέγχου (Ο.Π.Α.Π.).

Στις ετικέτες των φιαλών που περιέχουν κρασιά ονομασίας προέλευσης μπορεί να υπάρχουν και οι ενδείξεις Reserve και Grande Reserve, που αποδί­δονται στα ελληνικά με τους όρους "Επιλεγμένος" και "Ειδικά Επιλεγμένος".

Οι ενδείξεις αυτές συναντιούνται σε κρασιά επιλεγμένα μεταξύ εκείνων που αντέχουν στο χρόνο και έχουν αποκτήσει τους οργανοληπτικούς χαρακτήρες παλαιωμένου κρασιού ποιότητος. Τα κρασιά αυτά παραμένουν αποθηκευμένα σε χώρους κατάλληλης θερμοκρασίας και υγρασίας. Ο ελάχιστος χρόνος συνο­λικής παλαίωσης των Reserve είναι δύο χρόνια για τα άσπρα και τρία χρόνια για τα κόκκινα κρασιά, ενώ των Grand Reserve είναι τρία χρόνια για τα άσπρα και τέσσερα για τα κόκκινα κρασιά.

Στην Ελλάδα μόνο τα παρακάτω 28 κρασιά είναι ονομασίας προέλευσης.

Α. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ - ΘΡΑΚΗ
1. ΑΜΥΝΤΑΙΟ	Κόκκινο Ξηρό	Ο.Π.Α.Π.
ΑΜΥΝΤΑΙΟ	Ροζέ Αφρώδες	Ο.Π.ΑΠ.
2. ΓΟΥΜΕΝΙΣΣΑ	Κόκκινο Ξηρό	Ο.Π.Α.Π.
3. ΝΑΟΥΣΑ	Κόκκινο Ξηρό	Ο.Π.Α.Π.
4. ΠΛΑΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΕΛΙΤΩΝΑ	Κόκκινο Ξηρό	Ο.Π.ΑΠ.
ΠΛΑΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΕΛΙΤΩΝΑ	Λευκό Ξηρό	Ο.ΠΑΠ.
Β. ΘΕΣΣΑΛΙΑ
5. ΑΓΧΙΑΛΟΣ	Λευκό Ξηρό	Ο.Π.Α.Π.
6. ΡΑΨΑΝΗ	Κόκκινο Ξηρό	Ο.Π.Α.Π.
Γ. ΗΠΕΙΡΟΣ
7. ΖΙΤΣΑ	Λευκό Αφρώδες	Ο.Π.Α.Π.
Δ. ΠΕΛΛΟΠΟΝΗΣΣΟΣ
8. ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ	Λευκό Ξηρό
9. ΝΕΜΕΑ	Κόκκινο Ξηρό
ΝΕΜΕΑ	Κόκκινο Ξηρό	Vin de Liqueur Ο.Π.Ε
10. ΠΑΤΡΑ	Λευκό Ξηρό
11. ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΠΑΤΡΩΝ	Κόκκινο Γλυκό	Vin de Liqueur Ο.Π.Ε
12. ΜΟΣΧΑΤΟ ΠΑΤΡΩΝ	Λευκό Γλυκό	Vin de Liqueur Ο.Π.Ε
13. ΜΟΣΧΑΤΟ ΡΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ	Λευκό Γλυκό	Vin de Liqueur Ο.Π.Ε
Ε. IONIA ΝΗΣΙΑ
14. ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ	Λευκό Γλυκό	Ο.Π.Α.Π.
15. ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΚΕΦ/ΝΙΑΣ	Κόκκινο Γλυκό	Vin de Liqueur Ο.Π.Ε
16. ΜΟΣΧΑΤΟ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ	Λευκό Γλυκό	Vin de Liqueur Ο.Π.Ε
ΣΤ. ΚΡΗΤΗ
17. ΑΡΧΑΝΕΣ	Κόκκινο Ξηρό	Ο.Π.Α.Π
18. ΔΑΦΝΕΣ	Κόκκινο Ξηρό	Ο.Π.Α.Π
	Κόκκινο Γλυκό	Vin de Liqueur Ο.Π.Ε
19. ΠΕΖΑ	Κόκκινο Ξηρό	Ο.Π.Α.Π
	Λευκό Ξηρό	Ο.Π.Α.Π
20. ΣΗΤΕΙΑ	Κόκκινο Ξηρό	Ο.Π.Α.Π
	Κόκκινο Γλυκό	Vin de Liqueur Ο.Π.Ε
Η. ΝΗΣΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ
23. ΛΗΜΝΟΣ	Λευκό Ξηρό	Ο.Π.Α.Π
24. ΜΟΣΧΑΤΟ ΛΗΜΝΟΥ	Λευκό Γλυκό	Vin de Liqueur Ο.Π.Ε
25. ΣΑΜΟΣ Ο.Π.Ε.	Λευκό Γλυκό	Vin de Liqueur Ο.Π.Ε
Θ. ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ
26. ΡΟΔΟΣ	Λευκό Ξηρό	Ο.Π.Α.Π
	Κόκκινο Ξηρό	Vin de Liqueur Ο.Π.Ε
27. ΜΟΣΧΑΤΟ ΡΟΔΟΥ Ο.Π.Ε.	Λευκό Γλυκό	Vin de Liqueur Ο.Π.Ε

Β. ΤΑ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ ΚΡΑΣΙΑ

Τα κρασιά που έρχονται στην αγορά με το τοπωνύμιο της περιοχής προέλευ­σης τους αντιπροσωπεύουν περίπου το 12% της ελληνικής οινοπαραγωγής. Όλα τα άλλα κρασιά -με εξαίρεση τα γλυκά και τα αφρώδη- αποτελούν τη μεγάλη κατηγορία των επιτραπέζιων οίνων.

Πολλά από τα κρασιά αυτά, που παράγονται τόσο από ιδιωτικούς όσο και από συνεταιρικούς φορείς, κυκλοφορούν εμφιαλωμένα με εμπορικά ονόματα και γενικά εμπορικά σήματα. Στην παραγωγή των επιτραπέζιων οίνων, μεγάλο ρόλο παίζει η τέχνη του οινοποιού, που κατορθώνει, αvαμιγvύovτας κρασιά από διάφορες ποικιλίες αμπέλων -είτε αυτά προέρχονται από την ίδια περιοχή είτε από άλλη-, να διαμορφώσει έναν ή περισσότερους τύπους κρασιών, σύμ­φωνα με τις προτιμήσεις της αγοράς για την οποία προορίζονται. Διότι είναι γνωστό ότι άλλους τύπους κρασιών απορροφά η γερμανική αγορά και άλλους η γαλλική. Είναι επίσης γνωστό ότι άλλους τύπους κόκκινο κρασί πίνουν οι Κρητικοί και άλλους οι Μακεδόνες.

Αντίθετα προς τα κρασιά ονομασία προέλευσης, που πρέπει να είναι πάντοτε πιστά στο νομοθετημένο πρότυπο, το επιτραπέζιο κρασί μπορεί και πρέπει να προσαρμόζεται στις προτιμήσεις της κατανάλωσης, που διαφέρει από τόπο σε τόπο και συνεχώς μεταβάλλεται.

Γι' αυτό τα κρασιά ονομασίας προέλευσης είναι τυπικό, δηλαδή αντιπροσω­πευτικά των συνθηκών της περιοχής παραγωγής τους, ενώ τα επιτραπέζια είναι τυποποιημένα, δηλαδή παραμένει το καθένα πιστό στον τύπο που κυκλοφορεί κάτω από ένα συγκεκριμένο εμπορικό όνομα.

Στην περίπτωση των επιτραπέζιων κρασιών η τυποποίηση δεν είναι εύκολη υπόθεση. Οι μεγάλες φίρμες που εμπορεύονται κρασιά, λικέρ, μπράντι, τυριά, τσιγάρα κτλ. αναζητούν δοκιμαστές με ειδίκευση στο κάθε είδος που παρά­γουν, επιδιώκοντας να δημιουργήσουν προϊόντα που θα είναι αρεστά στην κατανάλωση αλλά και πιστά στον εαυτό τους.

Γι' αυτό, ενώ στα κρασιά της κατηγορίας των ονομασιών προέλευσης ο καταναλωτής διαλέγει πρώτα με βάση τη γεωγραφική περιοχή παραγωγής του κρασιού και μετά προσδιορίζει τον φορέα που παράγει το κρασί της προτίμη­σης του, στην περίπτωση των επιτραπέζιων κρασιών ο καταναλωτής εμπιστεύε­ται αποκλειστικά και μόνο το φορέα, διαλέγοντας από τα προϊόντα που εμπο­ρεύεται εκείνο που πιο πολύ ανταποκρίνεται στις προτιμήσεις του.

Έτσι, τα επιτραπέζια κρασιά, που λέγονται και οίνοι μάρκας, αναπτύσσο­νται παράλληλα με τα κρασιά ονομασίας προέλευσης. Εδώ δεν είναι πια εγγυη­τής η ταινία του κράτους, αλλά η συνέπεια του ίδιου του φορέα.

Στις ετικέτες των κρασιών της κατηγορίας αυτής πρέπει να γράφεται ευδιά­κριτα η ένδειξη επιτραπέζιος οίνος. Η ίδια αυτή ένδειξη μπορεί επίσης να γράφεται γαλλικά (Vin de Table) ή αγγλικά (Table Wine) ή και σε άλλη επίσημη γλώσσα της Ε.Ε.

Στη μεγάλη κατηγορία των επιτραπέζιων κρασιών διακρίνονται οι εξής ομά­δες:

1. Τοπικοί οίνοι.

2.. Οίνοι ονομασίας κατά παράδοση.

3. Κρασιά μάρκας.

1. ΟΙ ΤΟΠΙΚΟΙ ΟΙΝΟΙ

Οι τοπικοί οίνοι είναι μια κατηγορία επιτραπέζιων κρασιών που παράγονται κάτω από πιο αυστηρές προδιαγραφές από ότι τα άλλα κρασιά της κατηγο­ρίας επιτραπέζιων οίνων.

Είναι κρασιά που έρχονται στην αγορά με την ένδειξη μιας γεωγραφικής περιοχής που δηλώνει την καταγωγή τους. Η κατηγορία αυτή είναι πρόσφατη στην Ελλάδα, ενώ σε άλλες χώρες, π.χ. στη Γαλλία, είναι γνωστή από χρόνια με το όνομα Vins de Pays. Η δημιουργία τους αποσκοπεί στην αναγνώριση βελ­τιωμένων επιτραπέζιων κρασιών και στη δυνατότητα να υπάρχει ένδειξη τοπω­νυμίου σε κρασιά που παράγονται σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν προϋποθέ­σεις για παραγωγή κρασιών V.Q.P.R.D.

Με την ελληνική νομοθεσία, για να κυκλοφορήσει ένα κρασί με τον όρο "τοπικός οίνος" και με την ένδειξη της τοπικής περιοχής πρέπει να ισχύουν τα παρακάτω:

• Να παράγεται από σταφύλια της καθορισμένης περιοχής της οποίας την ένδειξη φέρει η ετικέτα.

• Η γεωγραφική αυτή περιοχή μπορεί να είναι επαρχία, νομός ή ολόκληρο αμπελουργικό διαμέρισμα και τα όρια να είναι ευρύτερα από τα όρια μιας περιοχής που έχει αναγνωριστεί ως ονομασία προέλευσης.

• Οι ποικιλίες σταφυλιών όπου παράγεται να είναι εγκεκριμένες από την περιοχή απ' όπου προέρχεται.

• Ο τρόπος καλλιέργειας να μην αποβλέπει στην παραγωγή μεγάλων στρεμματικών αποδόσεων.

• Να παράγεται σε οινοποιείο που βρίσκεται μέσα στην περιοχή.

• Να μην προέρχεται από ανάμειξη (χαρμάνι) κρασιών που παράγονται σε άλλη γεωγραφική περιοχή από την αναγραφόμενη στην ετικέτα.

• Ο τοπικός οίνος απαγορεύεται να φέρει ως ένδειξη γεωγραφικής περιο­χής ένα τοπωνύμιο που έχει αναγνωριστεί ως ονομασία προέλευσης.

Για τους τοπικούς οίνους δεν υπάρχει περιορισμός ως προς τον τύπο τους.

Με την ίδια γεωγραφική ένδειξη μπορεί να κυκλοφορούν επιτραπέζιοι τοπικοί οίνοι διαφόρων χρωμάτων και τύπων, με την προϋπόθεση ότι έχουν δικαίωμα από τη νομοθεσία να χρησιμοποιούν τον όρο "τοπικός οίνος".

Γνωστοί ελληνικοί τοπικοί οίνοι είναι οι εξής:

μακεδονικοσ	Λευκός - Ροζέ - Ερυθρός
επανωμιτικοσ	Λευκός - Ερυθρός
αγιορείτικος	Λευκός - Ροζέ - Ερυθρός
γρεβενων	Ροζέ - Ερυθρός
ΔΡΑΜΑΣ	Λευκός - Ροζέ - Ερυθρός
τυρναβου	Λευκός
πελοποννησιακός	Λευκός - Ροζέ - Ερυθρός
ΑΤΤΙΚΗΣ	Ερυθρός
παλληνιωτικοσ	Λευκός
δωδεκανησιακός	Λευκός - Ερυθρός
κρητικοσ	Λευκός - Ροζέ - Ερυθρός
λασιθιωtiκοσ	Λευκός - Ροζέ - Ερυθρός
ηρακλειωτικοσ	Λευκός - Ροζέ - Ερυθρός

2. ΟΙΝΟΙ ΟΝΟΜΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Στην κατηγορία των επιτραπέζιων κρασιών κατατάσσεται, σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία, και η ρετσίνα.

Η ρετσίνα είναι ένα κρασί αποκλειστικά ελληνικό. Καμία άλλη χώρα της Ε.Ε. δεν έχει το δικαίωμα να παράγει αυτό τον τύπο επιτραπέζιου κρασιού, αλλά και καμιά από τις λεγόμενες "τρίτες χώρες" δεν μπορεί να εισαγάγει στις κοινοτικές αγορές κρασί με την επωνυμία ρετσίνα. Γι' αυτό ακριβώς, στην ετι­κέτα των κρασιών αυτού του τύπου, κάτω ακριβώς από την ένδειξη Ρετσίνα γράφεται μια άλλη ένδειξη: Ονομασία κατά παράδοση.

Η ρετσίνα είναι συνήθως λευκή ή ροζέ. Κόκκινη ρετσίνα σπάνια πια έρχεται στην αγορά. Το κρασί αυτό παράγεται με την ίδια ακριβώς τεχνική όπως και όλα τα λευκά και ροζέ κρασιά. Μόνο που ο οινοποιός προσθέτει στο γλεύκος -λίγα κομμάτια από ρητίνη Πεύκης, στην οποία η ρετσίνα οφείλει τους ιδιαίτε­ρους οργανοληπτικούς χαρακτήρες της.

Επειδή η ρητίνη των πεύκων που χρησιμοποιείται κατά την παρασκευή της ρετσίνας διαφέρει από περιοχή σε περιοχή, ο νομοθέτης έδωσε το δικαίωμα στις ρετσίνες που βρίσκονται στις περιοχές Μεσόγεια, Κορωπί, Μαρκόπουλο, Μέγαρα, Παιανία, Πικέρμι, Σπάτα, Βοιωτία -και ειδικότερα Θήβα-, Εύβοια -και ειδικότερα Χαλκίδα-, Κάρυστο, Γιάλτρα να έρχονται στην αγορά εμφιαλωμένες με το γεωγραφικό όνομα της περιοχής τους. Π.χ. ΡΕΤΣΙΝΑ -ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ, αναγνωρίζοντας με τον τρόπο αυτό ότι η ρετσίνα είναι παραδοσιακό προϊόν των περιοχών αυτών.

3. ΚΡΑΣΙΑ ΜΑΡΚΑΣ

Είναι όλα τα κρασιά που κυκλοφορούν στην αγορά με ποικίλες εμπορικές ονο­μασίες, όπως με την εμπορική επωνυμία του εμφιαλωτή ή με ένα εμπορικό όνο­μα ή μάρκα και ένα εμπορικό σήμα. Τα κρασιά αυτά μπορεί να διατίθενται εμφιαλωμένα σε δοχεία γυάλινα ή από άλλο υλικό, το οποίο επιτρέπει ο Κώδικας Τροφίμων και Ποτών.

ΚΡΑΣΙΑ ΠΑΛΑΙΩΣΗΣ

Ο χαρακτήρας ορισμένων κρασιών -όπως έχει σημειωθεί- βελτιώνεται σημα­ντικά με την παλαίωση τους όταν αυτά ωριμάζουν μέσα σε βαρέλια ή όσο παραμένουν αποθηκευμένα στις φιάλες τους. Για αυτά τα κρασιά παλαίωσης ο νομοθέτης έχει θεσπίσει ειδικές ενδείξεις, που είναι ανάλογες με την κατηγορία στην οποία ανήκουν, καθώς και με το χρόνο και τρόπο παλαίωσης.

Για τα κρασιά V.Q.P.R.D. έχουν νομοθετηθεί -όπως σημειώθηκε- οι ενδεί­ξεις Reserve και Grande Reserve. Όσα κρασιά φέρουν την ένδειξη Reserve έχουν παλαιώσει σε ξύλινα βαρέλια και φιάλες, τα. μεν λευκά δύο χρόνια, τα δε ερυθρά τρία χρόνια. Όσο για τα κρασιά που φέρουν την ένδειξη Grande Reserve, αυτά πρέπει να έχουν παλαιώσει τα μεν λευκά τρία χρόνια, τα δε ερυ­θρά τέσσερα.

Για τα επιτραπέζια κρασιά έχει εισαχθεί ο όρος "Κάβα". Ο χρόνος παλαίω­σης σε βαρέλια και σε φιάλες έχει οριστεί να είναι για τα λευκά κρασιά δύο χρόνια και για τα ερυθρά τρία.

Διάκριση κρασιών με βάση το χρώμα

Σημαντικό διακριτικό κάθε κρασιού είναι και το χρώμα του. Τα κρασιά διακρίνονται γενικά σε λευκά, κόκκινα και ροζέ. Είναι λανθασμένη η γενικευμένη άποψη πως το χρώμα του σταφυλιού καθορίζει και το χρώμα του κρασιού. Στην πραγματικότητα οι χρωστικές ουσίες του σταφυλιού περιέχονται στα στερεά μέρη του (στέμφυλα) και επομένως το χρώμα του σταφυλιού παρέχει το χρώμα του κρασιού μόνο αν και τα στερεά του μέρη συμμετέχουν στην διαδικασία της ζύμωσης. Ο μούστος τόσο των κόκκινων όσο και των ανοιχτόχρωμων ποικιλιών διαθέτει το ίδιο ανοιχτό χρώμα. Έτσι, κόκκινο κρασί παράγεται από ποικιλίες κόκκινων (ή μαύρων) σταφυλιών με την προϋπόθεση ότι τα στερεά τους μέρη συμμετέχουν στη ζύμωση, ενώ λευκά κρασιά μπορούν να παραχθούν από οποιαδήποτε ποικιλία εφόσον τα στερεά μέρη των σταφυλιών διαχωριστούν στη διαδικασία της ζύμωσης. Τα ροζέ κρασιά, παράγονται όπως και τα κόκκινα, με τη διαφορά ότι τα στερεά μέρη των σταφυλιών παραμένουν στη ζύμωση για ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, συνήθως μικρότερο από μία ημέρα.

Διάκριση κρασιών με βάση την γλυκύτητα

Τα κρασιά μπορούν να ταξινομηθούν επίσης ως ξηρά, γλυκά ή ημίγλυκα. Η γλυκύτητα των κρασιών μπορεί να μετρηθεί κατά τη διαδικασία της συγκομιδής αν και στην πράξη καθορίζεται από το ποσό της ζάχαρης που παραμένει στο κρασί μετά από τη ζύμωση. Έτσι, το ξηρό κρασί δεν περιέχει υπόλοιπο ζάχαρης.

Ελληνικές ποικιλίες

με λευκά σταφύλια

• Αθήρι
• Αϊδάνι
• Ασύρτικο
• Βηλάνα
• Μονεμβασιά
• Μοσχάτο Λευκό
• Μοσχάτο Αλεξανδρείας
• Μπατίκι
• Ντεμπίνα
• Ροδίτης
• Ρομπόλα
• Σαββατιανό

με κόκκινα σταφύλια

• Αγιωργίτικο
• Βερτζαμί
• Κοτσιφάλι
• Κρασάτο
• Λιάτικο
• Λημνιό
• Μαντηλαριά
• Μαυροδάφνη
• Μαύρο Μεσενικόλα
• Μοσχάτο Αμβούργου
• Μοσχοφίλερο (προσοχή δίνει λευκά κρασιά)
• Νεγκόσκα
• Ξινόμαυρο
• Σταυρωτό

Μικρό Λεξιλόγιο

Άγουρο

Κρασί με υψηλή οξύτητα, δίνει την αίσθηση ενός άγουρου φρούτου.

Αεριούχα

Τα κρασιά που περιέχουν ανθρακικό οξύ (CO2). Το ανθρακικό αυτό έχει προστεθεί από τον οινοποιό.

Αφρώδη

Τα κρασιά που περιέχουν ανθρακικό. Το ανθρακικό εδώ, δημιουργήθηκε κατά την ζύμωση και δεν έχει προστεθεί από τον οινοποιό.

Βερμούτ

Αρωματισμένα, γλυκά ή ξηρά, κρασιά.

Γλυκό

Το κρασί που έχει αζύμωτα σάκχαρα. Τα σάκχαρα αυτά προέρχονται από το σταφύλι ή έχουν προστεθεί στο κρασί σε κάποιο στάδιο της παραγωγής. Περιεκτικότητα μεγαλύτερη των 25 gr. ανά λίτρο.

Διοξείδιο του άνθρακος

Η αλλιώς ανθρακικό (CO2), σχηματίζεται σε μεγάλες ποσότητες κατά την αλκοολική ζύμωση. Η διαφυγή του κατά την ζύμωση δίνει την εντύπωση ότι ο μούστος (γλεύκος) βράζει.

Ερυθρός οίνος

Το κρασί που έχει κόκκινο χρώμα και έχει παραχθεί με την τεχνική της ερυθράς οινοποίησης μ' εφαρμογή της σε κόκκινα σταφύλια (εκχύλιση των στέμφυλων).

Ερυθρωπός οίνος

Το κρασί που έχει ερυθρωπό (ροζέ) χρώμα και έχει παραχθεί με την τεχνική της ερυθράς ή και λευκής οινοποίησης πάνω σε ερυθρά σταφύλια.

Ημιαεριούχο

Το κρασί που περιέχει ανθρακικό στη μισή περίπου περιεκτικότητα από το Αεριούχο.

Ημιαφρώδες

Το κρασί που περιέχει ανθρακικό στη μισή περίπου περιεκτικότητα από το Αφρώδες.

Ημίγλυκο

Το κρασί που περιέχει αζύμωτα σάκχαρα σε περιεκτικότητα μεταξύ 15 και 25 gr. ανά λίτρο.

Ημίξηρο

Το κρασί που περιέχει αζύμωτα σάκχαρα σε περιεκτικότητα μέχρι 15 gr. ανά λίτρο

Ήσυχο

Το κρασί που περιέχει ελάχιστο ανθρακικό (λιγότερο από 1 gr. ανά λίτρο). Ο αφρισμός του είναι πολύ μικρός σε σύγκριση με τα αφρώδη και αεριούχα κρασιά.

Λιπαρό

Το κρασί που στη γεύση δίνει την αίσθηση του πάχους, της λιπαρότητας, δεν είναι λεπτόρρευστο ούτε νερουλιάρικο.

Ξηρό

Το κρασί που περιέχει αζύμωτα σάκχαρα το πολύ μέχρι 4 gr. ανά λίτρο.

Στυφό

Το κρασί που δημιουργεί την αίσθηση του στυφού. Στυφά είναι τα κόκκινα κρασιά λόγω των χρωστικών που περιέχουν.